Harcerski Ruch Ochrony Środowiska im. Św. Franciszka z Asyżu w ramach Kampanii Dzikie Mazury rozpoczyna w 2014 roku społeczną akcję harcerskiej służby i przygody. Projekt ten pomoże mazurskiej krainie ale także tworzy dla uczestników doskonałe miejsce edukacji, zdobywania poczucia wartości z pracy i daje możliwość przeżycia niezwykłych przygód. Jest to największa z dotychczasowych akcji społecznych w ramach Kampanii Dzikie Mazury. Od dawna też w polskim harcerstwie nie realizowana była tego rodzaju inicjatywa. Niezwykłym jest sam fakt, że młodzi ludzie – harcerze, podejmują pracę na rzecz innych i regionu, poświęcając w ramach harcerskiej służby na to swój czas i środki.
DLACZEGO DZIKIE MAZURY?
Obszar Dzikich Mazur, to najlepiej zachowana pod względem przyrodniczym, krajobrazowym i kulturowym część Mazur. Jednocześnie jest to mało znany teren, niezagospodarowany, nierozwinięty turystycznie. Brak jakichkolwiek opracowań tego obszaru i prowadzonych tu badań. To najbardziej nieznana i tajemnicza kraina tej części Polski. Równolegle jest to teren o bardzo wysokim wskaźniku ubóstwa, bezrobocia, uzależnień i wykluczenia społecznego. Znajduje się tu m.in.: jedne z najbardziej dzikich i najlepiej zachowanych pod względem przyrodniczym puszcz (Romincka i Borecka), kilkanaście wiosek zachowanych nawet w 100% z architekturą sprzed 1945 roku, bardzo ciekawej historii okresów prehistorycznych, średniowiecznej i współczesnej. Jest to doskonały teren do prowadzenia badań, poszukiwań, odkrywania tajemnic i bardzo różnej pracy społecznej na rzecz miejscowej ludności, przyrody i kultury. Jedna z ostatnich tak dziewiczych i niezbadanych części Polski. Niestety walory tego obszaru drastycznie giną i grozi to utratą ważnego w skali kraju potencjału przyrodniczo-kulturowego. Akcję na rzecz Dzikich Mazur rozpoczęli harcerze – Harcerski Ruch Ochrony Środowiska im. św. Franciszka z Asyżu. Tu też powstało harcerskie państwo – Republika ściborska. Te działania stworzyły podwaliny do dalszych działań.
PODOBNE AKCJE PRZEDWOJENNE.
Aleksander Kamiński „Kamyk” pod wpływem fascynacji terenem Suwalszczyzny ( współtwórca obozów szkoleniowych nad Wigrami (1926-1939) prowadził naukowe badania nad kulturą Jaćwieską. Ukazały się na ten temat prace badawcze, które do dziś stanowią podstawę badań kultury Jaćwingów.
PODOBNE AKCJE HARCERSKIE W HISTORII POWOJENNEJ.
„Akcja Warmia i Mazury” – 1958-1963 (przekonywanie autochtonów do polskości, pomoc rolnikom, tworzenie wiejskich przedszkoli, itp.). Wcześniej była prowadzona podobna akcja bezpośrednio po roku 1945.
Odbudowa Fromborka w ramach akcji: 1001 -Frombork - 1966-1973.
Spisz (Lata 60-te)
Bieszczady 40 – 1974-1989 (kontynuowana w ramach „Harcerska Służba Bieszczadom”).
1988 udział kilkudziesięciu harcerzy w poszukiwaniu bursztynowej komnaty w Zalewie Wiślanym.
HISTORIA TWORZENIA AKCJI DZIKIE MAZURY.
O 1986 roku najpierw starszoharcerska drużyna środowiskowa „Czarna 15” z Orzysza, a później HROŚ, nieprzerwanie, z różnym nasileniem do dnia dzisiejszego prowadzi szereg działań ekologicznych, kulturowych na terenie Mazur.
Po raz pierwszy akcję o takiej nazwie (Dzikie Mazury) i formule HROŚ próbował rozpropagować w roku 2000 wśród różnych organizacji harcerskich ale niestety nie skończyło się to sukcesem i akcja w ogóle nie wystartowała. M.in. było wydawane czasopismo o nazwie Dzikie Mazury.
Dariusz Morsztyn w latach 2009-2013 stworzył podwaliny merytoryczne kampanii Dzikie Mazury, a także Partnerstwo Dzikie Mazury. Od 2013 roku przygotowywana była pierwsza edycja Akcji.
CELE GŁÓWNE AKCJI
Ratowanie dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego północno wschodniej części Mazur – tzw. Dzikich Mazur.
Rozwój i profesjonalizowanie idei puszczańskich i ekologicznych wśród polskich harcerzy.
INNE CELE
Stworzenie systemu szkolenia ekologicznego i puszczańskiego w harcerstwie z wykorzystaniem doświadczeń m.in. organizacji przedwojennych, współczesnych nurtów wychowawczych w harcerstwie, HROŚ, innych organizacji ekologicznych. Elementami tego działania będą: kurs instruktorski oparty o tematykę puszczańską i ekologiczną, cykliczne organizowanie konferencji Instruktorskiej „Ruch Puszczański w Harcerstwie”.
Rozwój idei obozownictwa według zasad puszczańskich-dostosowanych do współczesnych warunków.
Przeprowadzenie inwentaryzacji przyrodniczo-kulturowo-historycznej Dzikich Mazur ze szczególnym uwzględnieniem:
- zasoby ludzkie (w tym ludzie związani z Dzikimi Mazurami)
- zasoby przyrodnicze
- zasoby krajobrazowe
- zasoby kulturowe i historyczne
- zasoby turystyczne.
Wpływanie na pozytywny rozwój Dzikich Mazur oparty na zachowaniu posiadanego potencjału przyrodniczo-kulturowo-krajobrazowego.
KORZYŚCI Z AKCJI
KORZYŚCI DLA HARCERZY
Doświadczenie w bardzo różnych dziedzinach, mogące skutkować rozwojem indywidualnym, wyborem kierunku kształcenia, zdobyciem zawodu, rozwoju własnych pasji.
Przeżywanie przygód np. z poszukiwania skarbów, pracy detektywistyczno-historycznej,…
Rozwój harcerski w dziedzinie puszczańskiej, ekologicznej.
Poszerzenie wiedzy historycznej, kulturowej.
Doświadczenie w kreowaniu rozwoju drużyn i zastępów – szczególnie w znajdowaniu sposobów rozwoju drużyn w dziedzinach dających konkretne zdolności i pozostawiających bardzo wymierne rezultaty działań społecznych.
Duża możliwość realizacji różnych prób na stopnie i sprawności harcerskie.
Możliwość obozowania w bardzo ciekawych miejscach obozowych, które na co dzień nie są dla harcerzy dostępne.
KORZYŚCI DLA DZIKICH MAZUR
Pomoc w rozwoju regionu. W pierwszych latach akcji (oprócz działań tematycznych) podstawowa inwentaryzacja obszaru.
Zorganizowanie małych festynów wiejskich w 7 miejscowościach.
Zwiększenie ruchu turystycznego w obszarze Dzikich Mazur i promocja tego regionu.
Stworzenie listy osób zasłużonych i związanych z Dzikimi Mazurami oraz upowszechnienie na ten temat wiedzy w regionie.
Powstanie nowej imprezy o charakterze edukacyjnym – Zlot Akcji Dzikie Mazury z m.in. Festiwalem Dzikich Mazur i Konferencją Instruktorską.
LOKALIZACJE I ZASADY OBOZÓW
Przy znajdowaniu lokalizacji obowiązuje zasada– jeden obóz na obszarze głównego badania (tj. obszar gminy lub wydzielony obszar przyrodniczy – np. Góry Klewińskie ).
Projektowana wielkość obozów – do 50 osób (aby nie zwiększać ekopresji środowiskowej). Rodzaj obozów – wędrowne ze stałą bazą.
Uczestnicy obozów przeznaczają na Akcję dowolną ilość czasu. Pracują w terenie nad tematami:
- ogólna inwentaryzacja terenu (m.in. cenne drzewa, pomniki przyrody, uroczyska, ludzie Dzikich Mazur, atrakcje turystyczne,…)
- organizacja działań dla sąsiadujących wiosek,
- realizowanie zadań związanych z tematem głównym na dany rok.
Zasady obozów:
- wzorowe organizowanie biwakowisk pod względem ekologicznym, tak aby poza wydeptana trawą nie pozostały inne ślady (m.in. właściwa odległość urządzeń sanitarnych od brzegów, bez zanieczyszczania wody i gleby, jak najniższa ekspresja, nie wchodzenie na obszary z chronioną roślinnością i siedliska zwierząt),
- współpraca tylko z ludźmi i firmami, które nie powodują niszczenia Dzikich Mazur.
Oprócz miejsc obozowych zorganizowana zostanie sieć specjalnych miejsc – „bazy biwakowe” mogące gościć zastępy na wędrówkach (szałasy leśne, zaprzyjaźnione gospodarstwa, stodoły z sianem, itd…). Na potrzeby akcji jest tworzona specjalne zaplecze osób i firm pomagających w działaniach.
Bazą Akcji będzie Republika Ściborska. M.in. będzie też to miejsce obozowe dla wolontariuszy.
W roku 2014 obozy harcerskie Akcji będą znajdować się na terenie: Lasy Skaliskie, Góry Klewińskie, Góry Audyniskie, Piłackie Wzgórza.